Doświadczenie polega na wstawieniu szklanki, wypełnionej częściowo wodą o temperaturze pokojowej (ok. 20°C) pod klosz pompy próżniowej, za pomocą której wypompowywane jest powietrze spod klosza. Pomimo, że temperatura wody nie rośnie, w pewnym momencie (przy odpowiednio niskim ciśnieniu) zaczyna ona wrzeć, czyli parować w całej  objętości.           

   
zobacz film
       

Woda, jak każde ciało składa się z cząsteczek. W cieczach cząsteczki te są one w ciągłym, nieustającym ruchu. Cząsteczki te bez przerwy się ze sobą zderzają, przekazując nawzajem swoje pędy i energie innym cząsteczkom. Gdy temperatura wody się zwiększa (dodajemy energii na sposób ciepła), to ruchy te stają się coraz szybsze i coraz więcej cząsteczek ma wystarczająco dużą energię, aby opuścić objętość cieczy (przechodzą one ze stanu ciekłego w gazowy, czyli parują). W temperaturze około 100°C (przy normalnym ciśnieniu) jest ich już tak dużo, że woda zaczyna parować w całej objętości.

W doświadczeniu z użyciem pompy próżniowej, żeby spowodować wrzenie wody zamiast dostarczać do układu dodatkowej energii wystarczy wypompować powietrze i tym samym zmniejszyć ciśnienie panujące pod kloszem. Cząsteczki wody, by uciec z powierzchni cieczy muszą wtedy przezwyciężyć tylko wzajemne siły spójności. Po pewnym czasie niektóre z nich zaczynają parować, aż wreszcie woda zaczyna wrzeć w całej objętości. Cząsteczki, które mają wyższe energie wyparowują, dzięki czemu energia całego układu staje się coraz niższa, co można sprawdzić mierząc temperaturę wody (po wykonaniu doświadczenia jest ona niższa, niż w chwili początkowej).