Oddzia³ywanie
silne
Oddzia³ywanie
silne jest oko³o 100 razy silniejsze od oddzia³ywania
elektromagnetycznego.
Dzia³a na niewielkie odleg³o¶ci rzêdu 10-15 m
miêdzy
kwarkami.
Cz±stki
przenosz±ce
oddzia³ywanie
silne to
gluony (od ang. glue, czyli klej). Kwarki i gluony posiadaj± ³adunek
kolorowy, który
nazwano krótko kolorem. Dlatego te¿ oddzia³ywanie to nazywamy
inaczej
oddzia³ywaniem kolorowym.
Oddzia³ywania
kolorowe wi±¿± kwarki w bariony i mezony, ale tak¿e dzia³aj± pomiêdzy
nimi.
Oddzia³uj± one tak¿e na nukleony w j±drze atomowym.

Rys. Oddzia³ywanie silne. J±dro atomu
zawiera
protony. £adunki o jednakowych znakach odpychaj± siê. Jednak j±dro siê
nie
rozlatuje, bo oddzia³ywania silne powoduj± przyci±ganie protonów i
neutronów i
wi±¿± j±dro.
Ka¿dy
„zapach”
kwarka
wystêpuje
w
trzech
odmianach,
które nazwano czerwonym, ¿ó³tym i
niebieskim. Zatem wyró¿niæ mo¿na trzy ró¿ni±ce siê kolorem kwarki
górne, trzy
kwarki dolne, itd. Antykwarki wystêpuj± w kolorze antyczerwonym,
anty¿ó³tym i antyniebieskim. Oddzia³ywanie
pomiêdzy kwarkami nazwano oddzia³ywaniem kolorowym, a opisuj±c± to
oddzia³ywanie teoriê nazwano chromodynamik± kwantow±. Dwa lub
wiêcej
kwarków umieszczonych blisko siebie wymienia glony tworz±c bardzo silne
pole
kolorowe, które ³±czy kwarki. Kwarki ci±gle zmieniaj± swój kolor
podczas
wymiany gluonów z innymi kwarkami. Mog± siê one jednak ³±czyæ
tylko w
kombinacje o neutralnych kolorach. Istniej± dwa sposoby, aby
osi±gn±æ
neutralno¶æ koloru. Kolor neutralny (bia³y) daje kombinacja czerwony +
niebieski + ¿ó³ty. Buduj±c
barion, trzeba wzi±æ po jednym kolorze czerwonym,
niebieskim i ¿ó³tym, gdy¿ bariony zbudowane s± z trzech kwarków.
Natomiast
buduj±c antybarion trzeba wzi±æ po jednym z trzech antykolorów, czyli
antyczerwony, antyniebieski i anty¿ó³ty. Kombinacje czerwony +
antyczerwony,
niebieski
+
antyniebieski oraz ¿ó³ty+anty¿ó³ty
równie¿
daj±
kolor
neutralny,
czyli
biel.
W ten sposób mo¿na po³±czyæ kwarki i antykwarki w mezony.
Regu³a
neutralno¶ci koloru nie zezwala na wystêpowanie innych kombinacji. Nie
obserwuje siê kwarków swobodnych oraz kombinacji kwarków, które w sumie
nie
daj± barwy bia³ej.
wróæ