Włodzisław Duch
, notatki do wykładów wstępnych, według książki Fascynujący świat komputerówInformatyka - nazwa powstała w 1968 roku, stosowana w Europie.
W USA computer science, czyli nauki komputerowe.
W Kanadzie computational science, nauki obliczeniowe
Informatyka zajmuje się całokształtem przechowywania, przesyłania, przetwarzania i interpretowania informacji.
Informatyka (computer science) = dział matematyki.
Nauki komputerowe (computational sciences) = działy nauki stosujące wyrafinowane metody komputerowe
(np. chemia czy ekonomia komputerowa).
Nauki o informacji (information sciences) - zastosowania komputerów do zarządzania informacją.
-500 |
Mechanizacja obliczeń Pierwsze liczydła w Egipcie Początki: arytmetyka, rzymskie kamyczki calculi, stąd “kalkulacja, kalkulator”. Zapis pozycyjny i cyfry rzymskie. Liczydła, abacus, typowe liczydło w Europie ok. 1300 roku. Algorytm: od nazwiska arabskiego matematyka Al Chwarazmi (820 r) |
-100, +200 |
Zapis pozycyjny i cyfry rzymskie.
|
200 | Liczydła sau-pan w Chinach i soro-ban w Japonii |
1274 | Ramon Lull, kataloński franciszkanin, filozof i teolog, Ars magna generalis et ultimata - symboliczny język filozofii - początki języków algorytmicznych, urządzenie do "dowodzenia prawd" za pomocą diagramów logicznych. |
1614 | Kostki (tabliczki) Napiera były prawdopodobnie pierwszą mechniczną pomocą pozwalającą dodawać i odejmować zamiast mnożyć i dzielić. Napier odkrył też logarytmy i system dwójkowy (przed Leibnizem). Urządzenia analogowe - np. suwak, i cyfrowe, np. liczydło. Komputery analogowe nadal (1999) są w użyciu, np. w wojsku. |
1622 | Suwak logarytmiczny opracowany w Anglii przez Williama Oughtreda |
1624 | Czterodziałaniowy kalkulator-zegar skonstruowany w Heidelbergu przez Wilhelma Schickarda |
1633 | Athanasius Kircher, pierwszy podręcznik do szyfrowania informacji. Powstaje kryptologia. |
1642 |
Blaise Pascal buduje Pascalinę, maszynę do dodawania. "Nie jest bowiem rzeczą godną wykształconego człowieka, by tracić godziny pracując jak niewolnik nad obliczeniami, które wykonać mógłby każdy, gdyby użyto w tym celu maszyny". |
1666 | S. Morland buduje sumator mechaniczny |
1673 |
Gottfried Leibniz, 1646-1716, buduje czterodziałaniową maszynę liczącą, którą Piotr wielki podarował
cesarzowi Chin.
Odkrywa układ dwójkowy (pod wpływem Ying-Yang), marzy o "liczeniu zamiast filozofowania". |
1726 | A. Braun, ulepszenie sumatory Morlanda, używane jeszcze do niedawna |
1805 | Józef-Maria Jacquard stosuje karty perforowane do sterowania warsztatem tkackim |
1822 |
Początek projektu "maszyny różnicowej", do obliczeń tablic matematycznych, Charles Babbage, Cambridge Zrealizowany w pełni dopiero w 1992 roku, w muzeum techniki w Science Museum, South Kensington, Londyn |
1833-1871 |
Projekty "maszyny analitycznej" Charlesa Babbage. Maszyna analityczna, programowana, napędzana ... energią pary! Licząca lokomotywa. Opis pochodzi od Lady Ady Lovelace, córki Lorda Byrona. |
1854 | Rachunek logiczny: Leibnitz, Euler, Morgan; George Boole, “Badanie praw myślenia”. |
1855 | Prototyp maszyny różnicowej zbudowany w oparciu o projekt Babbage'a przez Georga i Edwarda Scheutz w Sztokholmie |
1884 | Karty perforowane Hermanna Hollerith |
1886 | William Burroughs buduje pierwszy powszechnie sprzedawany mechaniczny sumator |
1889 | Patent Holleritha na maszynę do tabulacji; rok później Hollerith buduje elektromechaniczną maszynę do tabulacji użytej do opracowania danych ze spisu powszechnego |
1903 | Nicola Tesla patentuje elektryczne bramki logiczne |
1904 | John Fleming wynalazł lampę radiową (diodę). |
1910-20 | Podstawy matematyki, rachunek zdań – B. Russel, A. Whithead. |
1923 | Słowo "robot" pojawia się w książce Karola Capka, “R.U.R. - Uniwersalne Roboty Rossuma” |
1924 | Z przekształcenia działającej od 1911 roku firmy "Computer Tabulating Company" powstaje IBM, International Business Machines |
1925 | Vannevar Bush buduje na MIT kalkulator analogowy |
1926 | Almanach nautyczny i obliczenia astronomiczne: W 1714 roku z powodu błędów w nawigacji nastąpiła katastrofa floty brytyjskiej; ustanowiono nagrodę 20.000 funtów za sposób określania położenia na morzu. Część nagrody dostali Tobias Mayer i Leonard Euler, opracowali tablice położenia księżyca, potem Królewskie Obserwatorium wydało Almanach Nautyczny. Leslie Comrie – z powodu działań wojennych wzrosło zapotrzebowanie na dokładne określanie położenia, zmechanizowanie obliczeń Almanachu, od 1926 roku Pierwsze centra obliczeń astronomicznych. |
1928 | Vladimir Zworkin, rosyjski imigrant w USA, wynalazł kineskop |
1931 |
Budowa arytmometru ósemkowego. Początek projektu Z1 komputera na przekaźnikach zbudowanego przez Konrada Zuse, zerowa generacja komputerów Z1-Z3. Budowane od 1933 r, projekt budowy komputera opartego na lampach nie został sfinansowany przez Hitlera. |
1936 | Alan Turing opisał teoretyczne podstawy procesu obliczania (maszynę Turinga), twórca teorii automatów. W informatyce "automat Turinga" jest teoretycznym modelem komputera. Z jego inspiracji powstał Collossus (1944) – komputer zbudowany do deszyfracji kodu Enigmy. ACE – uniwersalny komputer, 1950, zbudowany przy jego udziale. |
1937 | Pierwszy kalkulator działający w systemie dwójkowym Georga Stibitz, Bell Laboratories |
1939 | Powstaje firma Hewlett-Packard |
1940 | Stibitz w Bell Labs demonstruje bardziej złożony Complex Number Calculator i używa go zdalnie przy pomocy teleksu na odległość kilkuset km |
1941 | A. Turing i M. Newman budują w Anglii deszyfrujący komputer Colossus; Konrad Zuse konstruuje Z3, pierwszy programowalny komputer na przekaźnikach |
1942 |
John Atanasoff i komputer ABC zbudowany w latach 1937-42 Atanasoff-Berry Computer, lampy próżniowe, kondensatory pamięci |
1943 |
Projekt Manhattan i dalsze zapotrzebowanie na obliczenia dla celów wojskowych - wykonywali je głównie
fizycy teoretyczni i jądrowi. Howard Aiken i Mark I Computer: sierpień 1943 r, "elektroniczny mózg" oddany do użytku Marynarce Wojennej w 1944. 16 m dł, 2.5 m wys, 750 tyś. części Dzielenie w 12 sekund. Konstrukcja elektromechaniczna, Dane: dziurkowana papierowa taśma; Brak pamięci, program = zmiana połączenia kabli. |
1944 |
W Anglii zbudowano komputer deszyfrujący Colossus M II. Grace Hooper, pózniejszy komandor Marynarki Wojennej, zostaje pierwszą programistką. |
1945 |
J. von Neumann opisuje ideę "maszyny z Princeton" czyli uniwersalnej konstrukcji komputera używanej do dziś. Kluczowa idea von Neumanna: program i dane przechowywane w pamięci komputera. Do tej pory wszystkie popularne komputery to "maszyny von Neumanna". Plankalkül, pierwszy język programowania przedstawiony przez Konrada Zuse. Pierwsze zastosowania: przewidywanie pogody. |
1946 | Rozpoczęto pracę nad komputerem działającym w czasie rzeczywistym o nazwie Binac
(Binary Automatic Computer), który ukończono w 1949 roku. Powstał ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer), pierwszy komputer na 18000 lampach i tysiącach przekaźników, działał w systemie dziesiętnym. Jego główni konstruktorzy J. Mauchly i J. Eckert z University of Pennsylvania tworzą firmę Univac (od: Universal Automatic Computer). 30 ton, 175 kilowatów mocy, 7 na 13 metrów. Obliczanie tablic zasięgu pocisków dla artylerii, praca nad programem budowy bomby wodorowej. 5000 dodawań, 350 mnożeń lub 40 dzieleń/sek - "szybciej niż myśl". |
1947 |
Powstaje tranzystor ostrzowy, wynalazcami są J. Bardeen, W.H. Brattain i W. Shockley. Aiken kończy Mark II Computer |
1948 | W oparciu o ideę von Neumanna powstaje EDSAC (Electronic Delay Storage Automatic
Calculator), pod kierownictwem Maurice Wilkesa w Cambridge w Anglii. IBM 604 jest pierwszym komercyjnie sprzedawanym kalkulatorem elektronicznym i buduje lampowy komputer SSEC (Selective Sequence Electronic Calculator) |
1949 | EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer), komputer uniwersalny oparty o pomysł von
Neumanna, współpracuje z pierwszymi dyskami magnetycznymi; W. Shockley wynalazł tranzystor warstwowy J. Forrester wynalazł pamięć ferrytową stosowaną w komputerach do lat 70-tych. Maurice Wilkes, EDSAC (Electronic Delay Storage Automatic Computer, Cambrige, Anglia Claude Shannon publikuje podstawy teorii
informacji i buduje komputer szachowy. McCulloch i Pitts, model sieci nerwowej jako układu logicznego, 1949 Norbert Wiener 1949, Cybernetyka, czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie |
1950 | Uniwersalny komputer ACE zbudowany według projektu A. Turinga. Maurice Wilkes wprowadza język programowania(asembler) dla komputera EDSAC |
1951 |
|
1952 |
IBM Model 701, pierwszy komercyjnie sprzedawany (od 1953 roku) komputer IBM,
przewiduje zwycięstwo Eisenhowera w wyborach prezydenckich. Prasa zachwyca się
możliwościami komputerów. Grace Hooper opracowuje pierwszy kompilator. W Niemczech powstaje Nixdorf Computer. |
1953 | Burroughs Corp. instaluje swój komputer UDEC na uniwersytecie; IBM wprowadza taśmy magnetyczne jako standardowe nośniki pamięci. |
1954 | IBM 704, pierwszy komputer z systemem operacyjnym; powstaje FORTRAN, jeden z pierwszych języków programowania wysokiego rzędu. |
1956 | Pierwsza konferencja na temat sztucznej inteligencji. |
1957 | Powstaje DEC, Digital Equipment Corporation i CDC, Control Data Corporation; IBM wprowadza tranzystorowy kalkulator IBM 608. Powstaje wydział sztucznej inteligencji na MIT. |
1958 | Atlas, angielski komputer zbudowany na Uniwersytecie Manchesteru, wyposażony został
w pamięć wirtualną; powstaje druga generacja komputerów: CDC 1604, konstrukcji Seymura Craya, w pełni na tranzystorach; japońska firma NEC buduje pierwsze komputery; F. Rosenblatt buduje perceptron (jedną z pierwszych sieci neuronowych). |
1959 |
Jack Kilby z Texas Instruments (nagroda Nobla z fizyki, 2000) oraz Robert Noyce z Fairchild Semiconductors - pierwsze obwody scalone; COBOL, język programowania dla potrzeb biznesu; sprzedano pierwszy program komputerowy. |
1960 | Minikomputer DEC PDP-1 opracowany przez B. Curleya, z klawiaturą i monitorem; wprowadzono CDC 1604, komercyjny komputer firmy CDC dla obliczeń naukowych. |
1961 | Pierwsze wielozadaniowe systemy komputerowe, IBM 709 i Stretch, używające 8-bitowych jednostek - bajtów. |
1962 | Pierwsza gra wideo! IBM sprzedaje napędy dysków magnetycznych pozwalających na wymianę nośnika; zyski ze sprzedaży komputerów IBM przekraczają miliard dolarów. |
1963 | PDP-5, pierwszy minikomputer; powstają pierwsze graficzne terminale i pióra świetlne do projektowania graficznego. |
1964 | Komputery trzeciej generacji na obwodach scalonych - rodzinę IBM
360 (pierwsze komputery tej rodziny zaczęto sprzedawać w 1965 roku); S. Cray opracowuje CDC-6000 i CDC-6600, przez kilka lat najpotężniejszy komputer używający 60-bitowych słów i wykonujący kilka operacji jednocześnie; pierwsze tabliczki graficzne, Rand Corporation; Wynaleziono mysz, ale moc komputerów była jeszcze długo za mała by je używać BASIC, prosty język komputerowy ogólnego użytku. |
1965 | Udane minikomputery PDP-8 firmy DEC, na tranzystorach; na Uniwersytecie w Pensylwanii obroniono pierwszy doktorat z informatyki. Lotfi Zadeh (Berkley) – logika rozmyta (fuzzy logic), zamiast tak/nie wielostopniowe odpowiedzi "trochę tak, zdecydowanie tak", stopień przynależności. 1980- Zdzisław Pawlak (Warszawa) – zbiory przybliżone (rough sets) |
1966 | Texas Instruments opracowuje pierwszy przenośny kalkulator na tranzystorach. |
1967 | DEC PDP-10, kolejny udany minikomputer firmy DEC. |
1968 | Powstał Intel (Integrated electronics), największy producent mikroprocesorów. Pierwsza sieć komputerowa do celów wojskowych (DARPA). |
1969 | Powstają pierwsze półprzewodnikowe pamięci RAM - kości 1 KB Intela - powoli
wypierające pamięci ferrytowe; zbudowano pierwszy 16-bitowy minikomputer (Data General Corporation). |
1970 | Popularny 16-bitowy minikomputer DEC PDP-11/20; Intel wprowadza pamięci DRAM; pokazano pierwsze dyskietki; odbył się pierwszy turniej szachów komputerowych; powstał system operacyjny Unix (Bell Labs). |
1971 | Powstała czwarta generacja komputerów na LSI i VLSI – rodzina komputerów IBM 370; do ładowania
systemu operacyjnego w komputerach IBM zastosowano 8-calowe dyskietki; powstał mikroprocesor Intel 4004, wynaleziony przez Teda Hoffa z firmy Intel (około 2300 tranzystorów, częstość zegara 0,1 MHz); opracowano pierwszy procesor tekstów (firma Wang); powstał Pascal, jeden z najpopularniejszych języków programowania. |
1972 | Powstaje Cray Research, firma opracowująca pierwsze superkomputery; zbudowano mikroprocesor 8-bitowy Intel 8008; powstały pierwsze kalkulatory kieszonkowe firmy Hewlett-Packard. |
1973 |
Xerox opracowuje eksperymentalny komputer PC z kartą Ethernet, myszą i graficznym interfejsem użytkownika. Twarde dyski magnetyczne IBM 3340 "Winchester", podobne do używanych obecnie, wprowadzone przez IBM; powstaje standard sieci komputerowych Ethernet. |
1974 | Popularne mikroprocesory Intel 8080 i Motorola 6800 pojawiają się w sprzedaży; powstają pierwsze mikrokomputery do składania, Mark-8 i Altair 8800; powstaje CP/M, pierwszy system operacyjny dla procesorów Intela oraz język programowania C. |
1975 |
Pierwszy klub użytkowników komputerów domowych i pierwszy sklep komputerowy powstaje w USA, komputery Altair w sprzedaży, powstają nowe bardzo tanie mikroprocesory firmy MOS Technology; Bill Gates i Paul Allen zakładają Microsoft. |
1976 |
Seymur Cray buduje superkomputer wektorowy Cray-1; Steve Jobs i Steve Wozniak zakładają Apple Computers, powstaje Apple I; powstaje mikrokomputer Altair 680 na procesorze Motorola 6800; Gould i Perkin-Elmer wprowadzają superminikomputery; udany mikroprocesor Zilog Z80; firma iCOM sprzedaje napęd do 8-calowych dyskietek Shugart wprowadza napęd 5.25 cala. |
1977 |
Microsoft otwiera swój sklep w Albuquerqe. Apple buduje pierwszy udany mikrokomputer Apple II; Apple, Commodore i Tandy - masowa sprzedaż mikrokomputerów z monitorami DEC VAX 11/780 pierwszy 32-bitowy supermini. |
1978 |
programy VisiCalc (arkusz kalkulacyjny) i WordStar rozpoczynają erę oprogramowania
użytkowego; bardzo popularny 16-bitowy mikroprocesor Intel 8086; Atari reklamuje komputery domowe Atari 400/800; pierwsze drukarki mozaikowe; Texas Instruments sprzedaje zabawki z syntezą głosu. W USA jest już ponad pół miliona komputerów, powstaje pierwsza sieć informacyjna SPRINT i sieć amatorska BBS; obroty Microsoft osiągają milion USD |
1979 | Powstają sieci komputerowych usług informacyjnych CompuServe i The Source; IBM wprowadza wierszową drukarkę laserową IBM 3800; pierwsze telefony komórkowe. |
1980 |
Osborne I Personal Business Computers, przenośny komputer o wadze 12 kg na procesorach Z80; Apollo buduje stacje robocze na procesorach Motoroli 68000; Microsoft wprowadza system operacyjny Xenix OS (wersja Unixa) na komputery z procesorami Intela, Motoroli, Z80, oraz minikomputery PDP-11. Liczba komputerów w USA przekracza milion; |
1981 |
Rozpoczęła się era komputerów osobistych dzięki wprowadzeniu IBM PC na procesorach Intel 8088. powstaje Silicon Graphics Incorporated; powstaje standard modemów Hayesa do komunikacji lączami telefonicznymi; Microsoft wprowadza system operacyjny MS-DOS. |
1982 |
Cray XMP, wieloprocesorowy, wektory superkomputer Powstaje Sun Microsystems i Compaq Computers; Commodore wprowadza komputer domowy C64; Toshiba pokazuje pierwszy komputer z ekranem LCD; Epson demonstruje HX-20, komputer rozmiarów notebooka, z pełną klawiaturą, wbudowaną drukarką i ekranem LCD; Sharp wprowadza notes-komputer PC-1500; Compaq pokazuje przenośny komputer klasy IBM-PC; Intel wprowadza mikroprocesor 80286; Sony wprowadza dyskietki 3.5 cala; Microsoft udziela 50 wytwórcom licencji na system operacyjny MS-DOS dla komputerów typu IBM-PC; Lotus demonstruje arkusz kalkulacyjny 1-2-3; obroty Apple Computers przekraczają miliard dolarów. |
1983 | Superkomputery Cray 2 i NEC SX-2 osiągają szybkość miliarda operacji na sekundę; IBM produkuje PC-XT z dyskietką, twardym dyskiem 10 MB i 128 KB RAM; sprzedaż mikrokomputerów Commodore VIC-20 oraz Apple II przekracza milion sztuk; jest już ponad 10 milionów komputerów w USA; wstępna wersja Microsoft Windows nie robi większej kariery (wersja 1.0 z 1985 roku również); powstaje język programowania C++ (Bjarne Stroustrup). |
1984 | Pojawia się Apple Macintosh i IBM AT, dwie linie komputerów kontynuowane przez wiele lat; IBM wprowadza komputer przenośny i IBM Jr, obydwa niezbyt udane; IBM wprowadza standard grafiki EGA; Sony i Philips pokazują pierwszy CD-ROM; Silicon Graphics sprzedaje graficzne stacje robocze; Seiko pokazuje komputer w zegarku. |
1985 |
IBM wprowadza nową rodzinę 3090 komputerów centralnych; powstają udane komputery Atari 520 ST i Commodore Amiga 1000; pierwsze 32-bitowe procesory Intel 80386, 16 MHz; pierwsze programy typu DTP; |
1986 | HP wprowadza pierwsze komputery z procesorami RISC; powstają komputery osobiste z procesorami 32-bitowymi (Intel 80386); nieudany start komputerów IBM-RT na 32-bitowych procesorach RISC; w sprzedaży pojawiają się CD-ROMy; powstaje WordPerfect Corporation; jest już ponad 30 milionów komputerów w USA. |
1987 | Seria komputerów osobistych IBM PS/2 (ponad milion sprzedano w pierwszym roku) z architekturą szyny MCA (nie przyjęła się); udane komputery Apple Macintosh II, Commodore Amiga 500 i Amiga 2000; IBM wprowadza standard grafiki VGA a wkrótce potem standard 8514, który rozwinął się w superVGA; IBM i Microsoft anonsują system operacyjny OS/2; Microsoft sprzedaje Windows 2.0; Apple dołącza do Macintoshy program hipertekstowy; Microsoft Bookshelf - szeroko sprzedawany CD-ROM; AdLib sprzedaje karty muzyczne z syntezą FM do komputerów osobistych; Sun - pierwsze stacje robocze na procesorach SPARC; DEC - minikomputery microVAX 3500 i 3600; superkomputery serii ETA-10 i Cray-2S; obroty Compaqa przekraczają miliard dolarów. |
1988 | IBM wprowadza nową rodzinę minikomputerów AS/400 i wersje ES/3090 S komputerów
centralnych;
graficzne stacje robocze firm Apollo, Ardent i Stellar; Next demonstruje rewolucyjną graficzną stację roboczą z wbudowanym dyskiem magnetooptycznym; przyjęto standard magistrali EISA (niezbyt popularny); Motorola rozpoczyna produkcje rodziny mikroprocesorów RISC 88000; obroty firmy Sun przekraczają miliard dolarów; superkomputery Cray Y-MP, ponad 20 milionów dolarów. |
1989 | Intel wprowadza mikroprocesory 80486 z częstościami 25 MHz oraz RISC i860, ponad
milion tranzystorów; DEC produkuje stacje robocze DECstation 3100 na procesorach firmy MIPS; Sun demonstruje popularne stacje robocze SPARCstation 1; Apple sprzedaje przenośne komputery typu Macintosh; liczba komputerów na świecie przekracza 100 milionów. |
1990 |
Rozpowszechniają się laptopy; drukarki laserowe Hewletta-Packarda LaserJet IIp
kosztują poniżej 1000 $; IBM - udane stacje robocze rodziny RISC Station 6000; Sun sprzedaje stacje Sun SPARCstation 2; Toshiba - laptop SPARC LT na mikroprocesorze SPARC; Motorola wprowadza szybkie mikroprocesory 68040; IBM wprowadza komputery centralne System 390; Intel robi superkomputer na 512 procesorach RISC i860; Microsoft wprowadza swoją pierwszą udaną wersję graficznego systemu operacyjnego, MS-Windows 3.0; obroty Microsoft przekraczają miliard dolarów; pierwszy w pełni optyczny procesor (Bell Labs). |
1991 | Masowo pojawiają się komputery typu notebook; tanieją napędy CD-ROM; technologia "floptical" dyskietek 20 MB (nie zdobyła popularności); Intel wprowadza tani procesor 80486SX; Apple - doskonały system operacyjny (System 7) dla komputerów Macintosh; Microsoft wprowadza dużo gorszy system, MS-DOS 5, odnosząc wielki sukces; Apple i Microsoft podpisują porozumienie współpracy nad nowymi, graficznie i obiektowo zorientowanymi, systemami operacyjnymi; Microsoft - plany pracy nad Windows NT; pierwsze komputery bez klawiatur (rozpoznające pismo ręczne) z systemem operacyjnym PowerPoint; bardzo wydajne stacje robocze HP RISC 9000 Series 700 wprowadza Hewlett-Packard; DEC demonstruje szybki procesor Alpha; duże firmy komputerowe (IBM, DEC, Compaq, Lotus, Unisys) po raz pierwszy od powstania przynoszą straty. |
1992 | Sun wprowadza udaną rodzinę stacji SPARCstation 10; DEC - rodzina stacji roboczych na bardzo szybkich mikroprocesorach RISC Alpha; technologie multimedialne zapowiada standard wideo Apple QuickTime; 16-bitowe karty muzyczne zdobywają popularność; Microsoft wprowadza Windows 3.1 a następnie Windows for Workgroups i sprzedaje 10 milionów egzemplarzy w ciągu roku; IBM wprowadza OS/2 v. 2.0 i sprzedaje milion egzemplarzy; wojna cenowa na rynku komputerów osobistych doprowadza do znacznej obniżki cen; IBM odnotowuje straty 5 miliardów dolarów. |
1993 | Pierwsze komputery z procesorami Intel Pentium 60 MHz; Motorola produkuje procesory PowerPC będące podstawą nowej generacji komputerów osobistych firm IBM i Apple; IBM znacznie rozszerza rodzinę stacji roboczych R/6000; komputery Newton klasy PDA (osobisty asystent cyfrowy) wprowadza firma Apple; Microsoft ogłasza plany standardów automatycznej konfiguracji sprzętu komputerowego (plug and play); powstają sieciowe systemy operacyjne: Novell NetWare 4 oraz Windows NT; powstaje oprogramowanie umożliwiające integrację prac biurowych Lotus Notes; Microsoft Encarta, mulitmedialna encyklopedia CD-ROM; Apple sprzedała ponad 10 milionów komputerów Macintosh; IBM ogłasza straty 8 miliardów dolarów. Powstaje Mosaic, pierwsza przeglądarka WWW |
1994 | Procesory Intel OverDrive z podwojoną (DX2) i potrojoną (DX4) częstością oraz ich
klony zdobywają rynek; Pentium osiąga 100 MHz; Apple oraz IBM mają nadzieję na przezwyciężenie dominacji Intela sprzedając komputery osobiste z procesorami PowerPC 601 i 604; pojawiają się też inne mikroprocesory z rodziny PowerPC; mikroprocesory DEC Alpha z częstościami do 300 MHz pojawiają się w masowej produkcji; ceny CD-ROMów o poczwórnej szybkości spadają poniżej 1000 dolarów; pojawiają się ulepszone standardy odtwarzania cyfrowego wideo; Seagate demonstruje dysk i sprzęg przesyłający dane z szybkością 100 MB/sekundę; Iomega Corp. - napęd Zip, 100 MB dyskietek 3.5 cala; Number Nine wprowadza 128-bitowe karty graficzne; Microsoft wprowadza Windows NT 3.5, IBM system OS/2 Warp 3. Pojawia się WWW i Netscape – udane przeglądarki WWW |
1995 |
Java – nowy język programowania WWW zyskuje ogromną popularność Superkomputery o szybkości biliona operacji na sekundę; mikroprocesory zwiększają częstości zegarów: Pentium Intela do 133 MHz, zapowiadane są serwery na procesorach Pentium Pro do 200 MHz; Power PC 604 działa z częstością 133 MHz; procesory Alpha firmy DEC działają z częstościami 333 MHz, Ultra Sparc 200 MHz; zapowiadane są bardzo wydajne stacje Sun Ultra; Windows 95, okropnie przereklamowany system Microsoft. |
1996 |
Pentium MMX dla zastosowań multimedialnych Pojawiają się cyfrowe aparaty fotograficzne i cyfrowe kamkodery w standardzie DV Windows CE rozpowszechnia się w palmtopach Najszybszy komputer: CP-PACS/2048 / 2048, Hitachi/Tsukuba Univ, 0.37 Teraflopa. |
1997 |
Pentium II (Klamath), 233-300 MHz, 7.5 mln. tranzyst. 20-50% szybszy od PentiumPro
200, dwie szyny danych AGP – Advanced Graphics Processor Pierwsze szyny 100 MHz w komputerach IBM-PC Procesory Alpha 21164 z częstością 600 MHz Pierwsze urządzenia DVD Najszybszy komputer: ASCI Red / 9152 Intel, osiąga 1.3 Tflopa. |
1998 |
Windows 98 – ostatni z tej serii ? Pentium II do 450 MHz, Pentium II w notebookach, procesory PII Xenon do stacji roboczych i Celeron do sprzętu domowego. PowerPC3, 64 bity, 200 MHz, iMac – udane komputery Apple UltraSparc III 600 MHz, skalowalne systemy, pamięć L2 do 8 MB JavaChip (Sun), Java 701, 200 MHz |
1999 |
Intel Dixon or Pentium II Enhanced, 333-400 MHz dla notebooków; Intel Coopermine 600-800 MHz, miedziane ścieżki; Intel Celeron 300-466 MHz; Pentium III czyli II + SSE (zastępujący MMX), 400-650 MHz; eksperymentalne procesory Intela i AMD powyżej 1 GHz; AMD Athlon 650 najszybszym procesorem jesienią 1999 Windows 2000 Najszybszy komputer: ASCI Red / 9632 Intel, osiąga 2.4 Tflopa. |
2000 |
Procesory z zegarem powyżej 1 GHz w komputerach;
Procesor Itanium firm Intel+HP, zupełnie nowa architektura IA-64, EPIC (Explicitly Parallel Instruction Computing), dla serwerów; Pentium IV, następca P6, nowa architektura, od 1.4 GHz; procesory Crusoe firmy Transmeta ... Windows ME i pierwsze wersje 64-bitowych systemów Windows. Najszybszy komputer: ASCI White SP Power3 375 MHz / 8192 proc, osiąga 4.9 Tflopa. |
2001 | Tulatin, czyli Pentium III w technologii 0.13 mikrona, od 1.26 GHz.
Pentium 4 powyżej 2 GHz i 400MHz FSB + i850 chipset Celerony i Athlony AMD powyżej 1 GHz. Nagrywarki DVD-ROM i DVD-RW pojawiają się na rynku. Zabawy z komputerami kwantowymi zaczynają być intresujące. ASCI White SP Power3 375 MHz / 8192 proc, osiąga 7.2 Tflopa. |
2002 | Pentium 4 powyżej 3 GHz i 800MHz FSB
Technologia 90 nanometrów w zapowiedziach, notebooki z P4 powyżej 2GHz. Pierwszy komercyjny "noszony" komputer; sieci bezprzewodowe WiFi stają się powszechne, dostępne są w kawiarniach i na lotniskach. Dyski >100 GB; Najszybszy komputer: Earth-Simulator / 5120 NEC SX6 osiąga 35.9 Teraflopów. |
2003 | Pentium Centrino do notebooków, szybkie procesory oszczędzające energię, z bezprzewodową łącznością w standardzie WiFi (811b);
64-bitowe procesory AMD Opteron, oraz Itanium-2 Intela do serwerów, oraz AMD Athlon64 FX and Intel's Pentium 4 Extreme Edition do PC. Pojedyncze dyski > 200 GB |
2004 | Standard kina domowego WMV Microsoft, wymaga 3GHz, 512 MB RAM i ekranu 1920 x 1440.
64-bitowe procesory AMD i Intela do PC. Technologia 90 nanometrów w procesorach Intela 4 E i AMD. Najszybszy komputer: NEC SX6 z 512 procesorami osiąga 65 Teraflopów, IBM Blue Gene 70.7 Teraflopa, 16K podwójnych (dual core) procesorów. |
2005 | Najszybszy komputer: IBM Blue Gene 140 Teraflopów.
Pierwszy humanoidalny robot domowy Wakamaru w sprzedaży DARPA Challange, przejazd 100 mil przez pustynie autonomicznego pojazdu, ukończyło 5 samochodów. Pojawiają się projekty symulacji całego mózgu. |
2007 | DARPA Challange, przejazd przez miasto autonomicznego pojazdu, ukończyło 7 samochodów. |
2008 | Najszybszy komputer: IBM Roadrunner, 1.7 Petaflopa = 1.7 mln mld op/sek;
lista superkomputerów;
systemy gridowe wirtualnych, niejednorodnych komputerów zyskują dużą popularność. |
2009 | Inicjatywy "cloud computing", czyli modelu usług komputerowych opartych na rozproszonych systemach. |
Zerowa generacja: komputery na przekaźnikach
Pierwsza generacja: komputery na lampach radiowych, 1945-59
Druga generacja: komputery na tranzystorach, 1959 -64
1959 - obwód scalony: Jack Kilby, Texas Instruments,
Robert Noyce, Fairchild Semiconductors.
Trzecia generacja: układy scalone, 1965-70, seria IBM 360
1965 - pierwszy minikomputer (DEC PDP)
1968 - powstał Intel, obecnie największy producent mikroprocesorów
1969 - pamięci półprzewodnikowe
Czwarta generacja: układy scalone VLSI, od 1971
1971 - mikroprocesor wynaleziony przez Teda Hoffa z firmy Intel
1976 - firma Apple i pierwsze udane mikrokomputery
1981 - era komputerów osobistych: pierwszy IBM PC
Piąta generacja: sztuczna inteligencja
Szósta generacja: nowe architektury, neurokomputery, biokomputery, obliczenia przy pomocy DNA, komputery kwantowe.
Włodzisław Duch
, notatki do wykładów wstępnych, według książki Fascynujący świat komputerów