Szczegółowy program VI Festiwalu Nauki i Sztuki w Instytucie Fizyki UMK
Fizyka tańca czyli zrozumieć ruch - wykład z pokazem
prof. dr hab. Hanna Męczyńska, prof. dr hab. Stanisław Łęgowski, dr hab. Franciszek Firszt prof.UMK, mgr Karol Strzałkowski ,mgr Agnieszka Marasek, dr Jacek Zakrzewski, Mini Mix I Mini Max – zespół taneczny Zespołu Szkół nr 7 pod kierunkiem mgr Anny Wasiłek
Z wykładu dowiemy się, że istnieje ścisły związek między tańcem i fizyką. Studio baletowe to poprostu laboratorium fizyczne, w którym wykorzystuje się prawa fizyki do analizy ruchu obiektu żywego.
Szczególnie interesująca jest fizyka bezruchu - pozornie niczego (nothing) tzn. chwili gdy tancerz nie porusza się. Znane figury tańca klasycznego i towarzyskiego będą ilustrowane odpowiednimi doświadczeniami fizycznymi oraz przez tancerzy. Poszukamy przykładów  "tańca" w zjawiskach fizycznych i zastanowimy się czy poprzez taniec można wyrazić pewne idee fizyczne, tzn czy i jak można zatańczyć teorię względności, ruchy Browna, efekt fotoelektryczy. Dowiemy się dlaczego instalacja tańczący Shiva znajduje się w Instytucie Badań Jądrowych w   Genewie i kiedy atomy tańczą "Bosenovę".
Co w genach bzyczy? - wykład z pokazem
dr hab. Wiesław Nowak, prof UMK
Genomika zaczyna przynosić ludzkości konkretne korzyści. Sekwencjonowanie genomów roślin i zwierząt przydaje się do chronienia ludzi przed groźnymi chorobami. W wykładzie przedstawimy strategie badań mających na celu opracowanie sposobów odstraszania groźnych  krwiopijców komarów. Komary potrafią wykrywać ludzi ze znacznej odległości. Samice piją ludzką krew. Ten mały owad  jest największym zabójcą ludzi, ponieważ poprzez ukłucia roznosi liczne choroby, np. malarię.
Czy można  skutecznie ochronić się przed tak groźnym stworzeniem? Wykład stanowić będzie opowieść o pożytkach z genomiki. Badania prowadzone w wielu krajach, między innymi w Instytucie Fizyki UMK, korzystają z najnowszych metod naukowych, opartych na analizie genów i symulacjach komputerowych. Być może poprzez poznanie systemu receptorów komara uda się uratować  miliony istnień ludzkich.
Muzyka sfer i harmoniki sferyczne, czyli o tym jak grają dzwony - wykład z pokazem
dr Krzysztof Przegiętka, dr Krzysztof Wiśniewski oraz Dzwonnicy dzwonu Tuba Dei
Dzwon, powszechnie wykorzystywany w wielu kulturach zarówno antycznego, jak i współczesnego świata, jest jednym z najstarszych instrumentów muzycznych. Często dźwiękowi dzwonu przypisuje się wyjątkowe znaczenie. Modele fizyczne grającego dzwonu, nie odsłaniają jeszcze do końca wszystkich tajemnic jego głosu. W czasie wykładu zaprezentowane zostaną demonstracje eksperymentów, pozwalające nie tylko usłyszeć dzwon, ale również zaobserwować, jak powstają drgania, będące źródłem jego dźwięku. Okazuje się, że muzyka dzwonów nie jest wyłącznie zagadnieniem z dziedziny akustyki, ale również znajduje ciekawe analogie w innych działach fizyki, a także w astronomii, kosmologii i astrofizyce. Stanowi to interesujący przykład wzajemnego oddziaływania piękna sztuki i nauki. Wykład zostanie zilustrowany informacjami na temat najsłynniejszych dzwonów i ich historii.
Fizyka w służbie ochrony zabytków - wykład
dr Paweł Szroeder, prof. dr hab. Franciszek Rozpłoch,  dr hab. Elżbieta Basiul, dr Jarosław Rozgóż
Nauka o konserwacji dzieł sztuki, podobnie jak medycyna, nie zna uniwersalnych sposobów postępowania, które można bezkrytycznie stosować do każdego indywidualnego przypadku. Konserwatorzy dzieł sztuki, każdorazowo przed rozpoczęciem zabiegów konserwatorskich, starają się szczegółowo poznać budowę danego dzieła sztuki, ustalić zakres zniszczeń i, o ile to możliwe, wykryć ich przyczyny. Dobre rozpoznanie budowy zabytku, pozwala w wielu przypadkach unikać błędnych decyzji o wyborze środków i metod prac konserwatorskich. Ostatnio konserwatorzy coraz częściej korzystają z metod spektroskopowych wymyślonych i stosowanych przez fizyków. Na wykładzie opowiemy o dwóch takich metodach spektroskopii ramanowskiej i elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR). Na podstawie rejestrowanych widm potrafimy identyfikować pigmenty i spoiwa, które stosowali dawni artyści. Ponadto widma często mówią o chemicznej degradacji dzieł sztuki następującej z upływem wieków na skutek działania światła słonecznego.
Implanty węglowe dna oczodołu - wykład z pokazem
prof. dr hab. Franciszek Rozpłoch, dr n. med. Jerzy Jakubiak, dr n. med. Piotr Raginia
W ramach długoletniej współpracy pomiędzy Instytutem Fizyki UMK w Toruniu a Oddziałem Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu opracowano implant węglowy dna oczodołu do leczenia ubytków pourazowych. Przed jego wdrożeniem do praktyki medycznej przeprowadzono szereg badań naukowych, wykonano około 100 operacji na zwierzętach doświadczalnych. Wykonano również szereg analiz porównawczych z innymi materiałami, m. in. hydroksyapatytem produkowanym przez Katedrę Ceramiki Ogniotrwałej AGH w Krakowie w celu wyeliminowania wolnych rodników o działaniu onkogennym. Opracowany implant dna oczodołu został zastrzeżony w Urzędzie Patentowym. Na Oddziale Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu wykonano kilkadziesiąt operacji rekonstrukcji dna oczodołu przy jego użyciu z bardzo dobrymi wynikami.
Piękne widoki na przyszłość? - wykład z pokazem
Mgr Karina Kubiak
Marzymy o pięknej willi gdzieś w górach, wakacjach na Karaibach, podziwianiu wspaniałych widoków, o przyjemnym życiu w pięknym otoczeniu. Kiedy? No może, nie teraz, za jakiś czas, w przyszłości. Mamy piękne widoki na przyszłość. Czy na pewno? Może i będziemy kiedyś mieli ten wymarzony dom i wakacje, ale ... nie będziemy w stanie tego podziwiać w całej pełni. Zaćma trapi 50% osób powyżej 60 roku życia. Polega ona na zmętnieniu i/lub zabarwieniu soczewki ocznej, powoduje spadek jakości widzenia, aż do zupełnej ślepoty. Czy można się uchronić przed zaćmą? Jakie molekularne procesy prowadzą do jej rozwoju? Czy zagraża nam też presbyopia? Jak pokonać te zagrożenia i mieć piękne widoki na przyszłość?  Na wykładzie, ilustrowanym animacjami,  zostaną omówione nasze badania, prowadzone w Instytucie Fizyki, mające na celu wyjaśnienie molekularnych procesów prowadzących do powstawania zaćmy. Wyjaśnimy także dlaczego każdy z nas zapewne będzie kiedyś nosił okulary do bliży. Zapraszamy!
Jak eksperymentowano dawniej? - warsztaty
dr Józefina Turło, dr Katarzyna Przegiętka, mgr Elżbieta Dąbkowska, mgr Krzysztof Służewski
Pracownia Dydaktyki Fizyki posiada unikalną w Europie kolekcję replik oryginalnych historycznych przyrządów fizycznych. W ramach pokazów zaprezentujemy następujące eksperymenty z: Przyrządem Witelona, rynną Galileusza, z kulą siarkową Otto von Guericke'go, elektroforem Lichtenberga, butelkami lejdejskimi, elektroskopem i stosem ogniw Volty, pryzmatem wodnym Goethego oraz wahadłem Foucault'a.
Fizyka na dotyk - warsztaty
dr Grzegorz Osiński, mgr Andrzej Karbowski, mgr Krzysztof Służewski
Warsztaty pt: "Fizyka na dotyk" dotyczyły będą wykorzystania prostych
pomocy dydaktycznych, materiałów codziennego użytku i zabawek edukacyjnych w celu zademonstrowania fascynujących dzieci i młodzież
zjawisk przyrodniczych. W trakcie warsztatów prowadzonych przez doświadczonych dydaktyków istniała będzie możliwość "dotykania i działania".
Nie do wiary - warsztaty
mgr Dawid Piątkowski, mgr Anna Szkulmowska,  Studencka Sekcja SPIE
Tematem warsztatów będą eksperymenty fizyczne o nieoczekiwanym rezultacie, takie jak:
1.    walizka uciekająca z rąk, czyli kiedy walizka wie lepiej dokąd chce być zaniesiona
2.    ludzkie ogniwo, czyli jak z człowieka zrobić elektrownię
3.    odrzutowiec w wannie, czyli co mają wspólnego świeczka i miedziana rurka z Jumbo Jetem
4.    magiczny płyn, czyli trochę magii kuchennej
5.    magnetyczna armata
i wiele innych.
Vabank z Policją - warsztaty
mgr Anna Szkulmowska, mgr Dawid Piątkowski, Studencka Sekcja SPIE, Komenda Miejska Policji w Toruniu
Sprytne wykorzystanie praw fizyki pozwala czasem ominąć prawo, ale też pomaga wymusić jego przestrzeganie. Podczas warsztatów zaprezentujemy, z udziałem widzów, szereg doświadczeń do których inspiracji szukaliśmy czytając powieści detektywistyczne i oglądając filmy kryminalne.
Walki robotów - pokaz
mgr inż Tomasz Tarczewski
Walki robotów "Sumo" - Zostaną zaprezentowane roboty autonomiczne, zaprojektowane i wykonane przez członków Koła Naukowego Studentów Fizyki Technicznej, które wezmą w dniu następnym udział w I Międzynarodowych Zawodach Sumo Robotów w Poznaniu.
Miniobrabiarka - pokaz
dr inż Kazimierz Karwowski
Zostanie przedstawiona miniobrabiarka zaprojektowana przez studentów, członków Koła Naukowego Studentów Fizyki Technicznej. Twórcy obrabiarki przedstawią jej konstrukcję oraz zademonstrują jej możliwości działania.
Eksperyment z półkulami magdeburskimi - pokaz z udziałem publiczności
Mgr inż. Tadeusz Robaczewski
Doświadczenie z półkulami magdeburskimi, po raz pierwszy przeprowadzone przez Otto von Guericke w połowie XVII w Magdeburgu bardzo spektakularnie wykazało istnienie ciśnienia atmosferycznego i należy do najważniejszych eksperymentów dawnej fizyki. Podczas 5-go Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki zademonstrowaliśmy na Rynku Staromiejskim replikę tego doświadczenia. W tym roku chcemy zaproponować wszystkim gościom Festiwalu w Instytucie Fizyki udział w podobnym przedsięwzięciu.

Co łączy Mikołaja Kopernika i Immanuela Kanta, czyli o tym jak proroctwa spełniają się po latach
dr Andrzej Marecki Centrum Astronomii UMK
Mówi się czasem o kimś, że "wyprzedził swoją epokę". Tak było np. z Kopernikiem - jego teoria została potwierdzona obserwacyjnie długo po jego śmierci. Immanuel Kant, choć - oczywiście - bardziej jest znany jako filozof, żywo interesował się astronomią i też stał się "prorokiem" w tej dziedzinie; w 1755 roku ogłosił mianowicie teorię Wszechświata "wyspowego". Tymi "wyspami" miały być galaktyki, a nasza Droga Mleczna jedną z nich. Dziś, po 250 latach, koncepcja ta okazała się zadziwiająco zgodna z najnowszymi obserwacjami dokonanymi przy użyciu najbardziej wyrafinowanych metod i instrumentów. Zobaczmy zatem jak wygląda nasz "wyspowy" Wszechświat z dzisiejszej perspektywy.
Umysł i sztuka w świecie rzeczywistym i wirtualnym. Kreatywny sztuczny mózg. Wirtualny świat fikcji, sztuki i fantazji.
dr hab. Urszula Żeglen, prof. UMK, Zakład Teorii Poznania i Metodologii Nauk Instytut Filozofii UMK; prof. Włodzisław Duch, Katedra Informatyki Stosowanej UMK; prof. dr hab. Ewa Grabska, Instytut Informatyki Uniwersytet Jagieloński; prof. dr hab. Wojciech Bruszewski, Wydział Sztuk Pięknych UMK.
W interdyscyplinarnej debacie z udziałem psychologa (badź pedagoga) twórczości, neuronaukowca, teoretyka sztucznej inteligencji, artysty (wykorzystującego w swej twórczości nowoczesne media) będzie się szukać odpowiedzi m.in. następujące pytania: Czy proces twórczy jest algorytmizowalny?, Czy sztucznej inteligencji da się przypisać zdolności twórcze?, Czy tworzona dzięki zastosowaniu programów komputerowych grafika, muzyka itp. formy należą do sztuki? Jaki jest wirtualny świat sztuki? Debata wraz z projekcją dotyczy problemu możliwości twórczych sztucznej inteligencji i ilustrowana będzie przykładami komputerowych "dzieł sztuki".
Zostań toruńskim mistrzem ortografii – dyktando
Potyczki dziennikarzy z językiem polskim - wykład,
dr Małgorzata Gębka-Wolak, dr Joanna Kamper-Warejko, Wydział Filologiczny UMK, Instytut Języka Polskiego mgr Stanisław Frankowski, Nowości
Po raz trzeci zapraszamy do udziału w klasówce z ortografii. Napisanie tekstu najeżonego trudnymi wyrazami będzie okazją do sprawdzenia znajomości zasad polskiej pisowni. Dyktando zostanie poprzedzone prelekcją redaktora Stanisława Frankowskiego z "Nowości" na temat błędów językowych spotykanych w prasie.
Kwiatowy świat marzeń - pokaz
-Małgorzata Stankiewicz-Maślanka, Jagoda Maślanka, Ewa Janiszewska
Pokaz tworzenia kompozycji na stoły z okazji różnych spotkań rodzinnych i nie tylko. Przedstawienie najnowszych trendów obowiązujących w rok 2006 (proponowane barwy i kwiaty na kolejne pory roku).