Oznaczenia:
Polecenia zakończone jednym lub dwoma wykrzyknikami wymagają wysokich uprawnień (nawet root'a), czasem nawet fizycznego dostępu do komputera. Mogą więc być niepraktyczne przy zdalnej pracy za pomocą telnet lub ssh.

Autor:
© i opracowanie: Piotr Dutkiewicz

Lista poleceń:
arch - wyświetla informacje na temat budowy komputera na którym pracujesz
awk - interpreter skryptowego języka programowania
bzip2 (*.bz2) - wysokowydajny kompresor
cal - ustawienia daty
cat - przekierowuje strumień danych (np. sklejanie plików cat plik1 plik2 >plik12
cd - zmiana katalogu (bez parametru: przejście do katalogu użytkownika)
chown! - ustawianie właściciela pliku
chmod - ustawianie praw dostępu do pliku tzw. atrybuty
clear - czyści okno terminalu
cmp - porównuje pliki
copy - kopiuje pliki i katalogi
cp - kopiuje pliki
cut - wycina wybrany fragment każdej linii pliku
date - wyświetla lub zmienia datę
dd - konwertuje i kopiuje pliki
du - oblicza zajętość na dysku
df - informuje o wolnych blokach na dysku
dircmp - porównuje katalogi
dmesg!! - podaje wszystkie komunikaty wyświetlane przy uruchamianiu systemu
echo - przesyłanie argumentów do wyjścia standardowego
elm - program pocztowy
exit - wylogowanie z konsoli
fdisk!! - zarządzanie partycjami dysku
fetchmail! - zarządzanie zewnętrzną pocztą
file - testowanie pliku
find - wyszukiwanie pliku, katalogu
finger! - wyszukuje informacje o użytkowniku
fsconf!! - program do zmian ustawień systemu plików
fsck!! - naprawa systemu plików
ftp - prosty klient ftp
gcc - kompilator języka c
gnus - przeglądarka news
grep - wyszukiwanie regularnego wyrażenia
gzip (*.gz) - kompresor
   np. gzip -9v *    kompresja z maksymalną skutecznością poszczegolne pliki w katalogu, zastępując stare.
head - wyświetlanie początkowej części pliku
hello - wysylanie krótkiego tekstu na ekran adresata
host - podaje informacje o 'sieciowych' danych dotyczączych komputera
hostname! - wyświetlanie lub zmiana nazwy komputera
ipcalc - program umożliwiający operacje na adresach ip
irc - klient irc
joe - edytor tekstów
join - specjalne sklejanie plików
kernelversion - podaje informacje o wersji używanego kernela
kill - zabijanie procesów
pc - kopiuje plik
ps - zarządzanie procesami
less - przeglądarka tekstów, obustronne przewijanie
lftp - dobry klient ftp
lilo!! - boot manager (Linux Loader)
links - przeglądarka www, świetna obsługa tabel
ln! - tworzy dowiązania symboliczne tzw. linki
loadkeys - ładuje nową mapę klawiatury, np. polską
locate - odpowiednik polecenia where
logout - wylogowanie z konsoli
ls - wyświetla zawartość katalogu
lynx - przeglądarka www
make!! - kompilacja jądra
man - wyświetla podręcznik do programu podanego jako parametr
mesg - włącza i wyłącza reagowanie na wywoływania
mc - menedżer plików: midnight commander
mkdir - tworzy nowy katalog
mkfs!! - formatowanie systemu plików
more - przeglądarka tekstów, przewijanie w dół
mush - program pocztowy
mutt - rozbudowany program pocztowy i news
more - program do wyświetlania pliku na ekranie
mount!! - montuje napędy/dyski
mv - zmienia nazwe/przenosi plik
newgrp! - zmiana grupy aktualnego użytkownika
pack - prosty kompresor
passwd! - ustawianie hasła
paste - łączy wiersze pliku
pine - wygodny program pocztowy
ping - wysyła pakiety testowe
procmail - narzędzie zarządzające pocztą
ps - wyświetla informacje o procesach
pwd - wyświetla ścieżkę bieżącego katalogu
quota - sprawdza/ustawia ograniczenie wielkości konta
rm - usuwa pliki
rmdir - usuwa pusty katalog
rpm!! - instaluje pakiety rpm
scp - kopiowanie zdalne plików szyfrowane
screen - otwiera nowe okna konsoli podczas pracy zdalnej
sed - umożliwia w zaawansowany sposób na zamianę ciągu tekstu na inny
setenv! - ustawia zmienna lokalna/globalna
setterm - ustawienia konsoli
sort - sortuje linie w pliku
split - tworzy jeden lub wiecej plikow z pliku wejsciowego
ssh - bezpieczny telnet tzw. secure shell
startx!! - uruchamia x-window
su!! - umożliwia prace z uprawnieniami roota
slrn - dobry klient news i pocztowy
tail - wyświetlanie końcowej części pliku
talk - wywołuje adresata na wspólną pogawędkę w czasie rzeczywistym
tar - archiwizer plików, poprawia skuteczność kompresji kompresora jak: gzip, bzip2
   np.1: tar -cz ./katalog/ >archiwum.tar.gz
   np.2: tar --use-compress-program=bzip2 -c ./katalog/ >archiwum.tar.bz2
telnet - klient telnet
tin - klient poczty i news
top - wyswietla obciazenie procesora przez poszczegolne procesy
touch - uaktualnia datę pliku
tr - zmiana lub kasowanie znakow
uniq - usuniecie powtórzonych linii z sortowanych plików
unpack - rozpakowuje pliki spakowane poprzez 'pack'
unzip - rozpakowuje pliki .zip
   np.: unzip -o -u plik.zip    rozpakuje do bierzącego katalogu, bez potwierdzania nadpisze stare
uptime - mowi jak dlugo jest uruchomiony komputer
w - wyświetla "kto co robi"
wc - raportuje ilość linii, słów, znaków w wyspecyfikowanych plikach
wget - ściągacz plików, obsluga ftp, http
   np.: wget -r -l1 -A gif,jpg http://programy.com/lista.html
where - podaje ścieżke poszukiwanego programu
whereis - inna nazwa polecenia where
which - podaje sciezke do szukanego programu
who - informuje o zalogowanych użytkownikach
whodo - co kto robi
write - wysyłanie jednorazowo wiele linii tekstu na ekran adresata
vi - skomplikowany edytor tekstowy, dostępny w każdej odmianie unixów